zn. ledigheid v.; kaalheid v.; leegte.; holte v.; vacuum o. ¶ 空の leeg; ledig; hol. ¶ 空井戸 droge put. ¶ コップの水を空にする het water uit een glas doen.

zn. schil v. ¶ 籾殼 rijstzemelen. ¶ 卵の殼 eierschaal. ¶ 栗の殼 kastanjeschil. ¶ 堅果の殼 notedop. ¶ 貝殼 schelp. ¶ 殼を剥ぐ schillen; pellen.

vz. (1) [分離] van; uit. (2) [より] van. (3) [出所] van; uit. (4) [起源] met; van. (5) [通過の意] langs (bw.); door; via. (6) [原料, 材料] van; uit; met. (7) [時] sinds; sedert; van; om. (8) [方角] in. (9) [原據] van uit. (10) [から] door; van. vw. (11) [原因] omdat; vz. door; ten gevolge van. (12) [距離] van. ¶ 上から van boven. ¶ 朝から晚迄 van den morgen tot den avond; den geheelen dag. ¶ 此の見地からすれば van dit standpunt bezien. ¶ 病氣だから wegens ziekte. ¶ 子供の時から sinds zijn jeugd. ¶ 九時から始まります het begint om negen uur. ¶ それは鐵から出來てゐる dit is van ijzer gemaakt. ¶ 火事はどこから出たのか waar is de brand begonnen?

zn. leven o.; bestaan o. ¶ 現實生活 het werkelijke leven. ¶ 私的生活 privé leven.¶ 悲慘な生活 ellendig bestaan. ¶ 手から口への生活 een leven van de hand in den tand. ¶ 生活する leven; bestaan; in zijn onderhoud voorzien. ¶ 生活費 kosten van levensonderhoud. ¶ 生活狀態 levensomstandigheden. ¶ 生活力 levenskracht; vitaliteit.¶ 生活體 levend wezen; organisme. ¶ 生活程度 levensstandaard. ¶ 扶助を受けて生活する bestaan van liefdadigheid. ¶ 生活を一新する een nieuw leven beginnen; zijn leven beteren.

bw. vandaag; heden; zn. de dag van heden m.; deze dag. ¶ 今日は何日ですか de hoeveelste is het vandaag? ¶ 今日から voortaan; in ’t vervolg. ¶ 今年の今日 vandaag voor een jaar. ¶ 今日の後に今日はなし een verzuimde gelegenheid komt niet terug.

t.w. (1) [越えて行く] overtrekken; oversteken. i.w. (2) [渡來する] ingevoerd worden. t.w. (3) [及ぶ] bereiken; i.w. zich uitstrekken. i.w. (4) [繼續] duren. (5) [通ずる] goed op de hoogte zijn van; zich thuisvoelen in. (6) [暮す] leven; t.w. doorbrengen. t.w. (7) [川を] oversteken; doorwaden. ¶ 他人の手に渡る in andere handen overgaan. ¶ 二時間に亙る twee uur duren. ¶ 河を渡る rivier oversteken. ¶ 支那から渡った品 een artikel, dat uit China komt.

zn. hart o.; ziel v.; geest m.; innerlijk o.; inborst v. ¶ 心の狹い kleinzielig; bekrompen. ¶ 心が正しい het hart op de rechte plaats. ¶ 心を合わせ eens van zin. ¶ 心に印す in het hart griffen. ¶ 心を開く zijn hart openleggen. ¶ 心を入かへる zich beteren. ¶ 心から van ganscher harte. ¶ 心は in zijn hart; in den grond. ¶ 人の心を汲む zich verplaatsen in de gevoelens van een ander. ¶ 心ありげの vol beteekenis. ¶ 心をやすめる zich geruststellen. ¶ 心を引く aantrekken; verleiden. 心を落着ける tot bezinning komen. ¶ 心を用ゐる aandacht schenken aan. ¶ 心を盡す zijn best doen. ¶ 心置なく naar hartelust; ronduit (率直に); vrijelijk. ¶ 心の儘に geheel vrijwillig; uit vrijen wil.

zn. venster o.; raam o.; patrijspoort (船室の) v. ¶ 窓から覗く uit het venster kijken; door het venster naar binnen gluren. ¶ 窓を開ける het venster openen.

vz. (1) [から] van; sedert; sinds. vw. (2) [比較] dan. ¶ 今より van nu af aan. ¶ 人より物を買ふ iets van iemand koopen. ¶ 十より二十まで van tien tot en met twintig. ¶ 國を出てより sinds wij uit het vaderland zijn weggegaan. ¶ 酒よりビールを好む meer van bier houden dan van ‘‘sake.’’ ¶ これより内に入るべからず verboden toegang.

(藻掻く、もがく) i.w. zich kronkelen; zich wringen; (俗) wurmen. ¶ 苦しみから踠き出る zich loswurmen; zich ontworstelen.

bw. (1) [眞實に] recht door. (2) [遙に] verre; verreweg. (3) [續いて] voortdurend. ¶ ずっとお這入り下さい kom gerust binnen. ¶ ずっと前に起こったのだ het is al heel lang geleden gebeurd. ¶ ずっと向うに heel in de verte. ¶ よりずっと良い veel beter dan. ¶ 春からずっと臥て ゐます ik ben al sinds het voorjaar bedlegerig.

vnw. wat (如何なる)?; welk (何れの)? ¶ 何の邊に waar ergens? ¶ どの電車にお乘りですか welke tram moet u hebben? ¶ どの點から見ても van welk standpunt ook beschouwd.

bw. zeer; heel; in hevige mate. ¶ 大分早く起きる zeer vroeg opstaan. ¶ 大分經ってから na geruimen tijd. ¶ 大分になる het is lang geleden. ¶ 大分氣分がよい zich veel beter voelen.

bw. & vw. daarom; derhalve; dientengevolge; bw. zoodoende.

(1) de zwaarden kruisen; vechten met zwaarden; elkaar met zwaarden bevechten. ¶ 太刀打ちする tachiuchi suru te zwaard de strijd aangaan (met iemand). ¶ 太刀打ちの技 tachiuchi no waza de kunst van het zwaardvechten. (2) (fig.) oppositie; tegenstand. ¶ 太刀打ちする tachiuchi suru tegenstand bieden; wedijveren met; mededingen; de krachten meten; pareren. ¶ 太刀打できる tachiuchi dekiru opgewassen zijn (tegen); iemand de baas zijn. ¶ 太刀打できない tachiuchi dekinai niet opgewassen zijn (tegen); niet kunnen evenaren; het onderspit delven. ¶ 警察はそういう暴力と太刀打ち出来なかった。 Keisatsu wa sō yū bōryoku to tachiuchidekinakatta. De politie was niet in staat om dergelijk geweld het hoofd te bieden. (TTC) ¶ 来週から中間テストだ。一夜漬けじゃ、太刀打ちできない問題ばかりだぞ。今日から始めろよ。♂ Raishū kara chūkan tesuto da. Ichiya tsuke ja, tachiuchidekinai mondai bakari da zo. Kyō kara hajimeru yo. Vanaf volgende week zijn er tussentijdse examens. Die hebben alleen maar vragen die je echt niet de baas kunt met een enkel nachtje blokken! Je moet nu beginnen! (TTC) ¶ 良質のぶどう酒ではフランスに太刀打ちできる国はない。 Ryōshitsu no budō sake de wa Furansu ni tachi uchidekiru kuni wa nai. Waar het kwaliteitswijn betreft is er geen land dat Frankrijk kan evenaren. (TTC) (3) een benaming voor het deel van een lans of een speer onder de punt; specifiek het bovendeel tussen de onderzijde van de punt (口金 kuchigane) en het iets lager gelegen deel, in het Japans aangeduidt als 血溜まり chidamari - ‘het verzamelpunt van het bloed’. Niet zelden is dit deel bekleed met stof.

(frase) (1) op de een of andere wijze; op een of andere manier; enigerlei wijze; het een of ander; dit of dat; zus of zo. ¶ なんとかそのテストに受かった。 Nan to ka sono tesuto ni ukatta. Op een of andere manier ben ik geslaagd voor de test. ¶ なんとか日曜日までに家賃を払わないといけない。 Nan to ka nichiyōbi made ni yachin wo harawanai to ikenai. Op een of andere manier moet ik uiterlijk zondag de huur betalen. ¶ 僕はなんとか時間までにそこに着いた。 Boku wa nan to ka jikan made ni soko ni tsuita. Op een of andere manier lukte het me om er op tijd te komen. ¶ 彼女はなんとかして世間体をつくろった。 Kanojo wa nan to ka shite sekentei wo tsukurotta. Op een of andere wijze wist ze haar gezicht te bewaren. (2) (in plaats van de naam van iets of iemand) zus of zo; je-weet-wel; nog wat; hoe-heet-hij [zij, het]-ook al weer; ding; dinges. ¶ 田中なんとかという人から電話がありました。 Tanaka nan to ka to iu hito kara denwa ga arimashita. Er was een telefoontje van een Tanaka-nog-wat voor je. ¶ 人事部長のなんとかさんが捜してたよ。 Jinji buchō no nan to ka-san ga sagashite ta yo. De manager van personeelszaken, hoe heet hij ook al weer, was naar je op zoek. (yamasv) (TTC)

(voegwoord) (1) [tussen twee zinsdelen] en; en ook; tevens; eveneens. ¶ 私は気が短いし、口も軽い男だ。 Watashi wa ki ga mijikai shi, kuchi mo karui otoko da. Ik ben een man met een kort lontje en ik heb ook een losse tong. (TTC) (2) [aan het einde van een zin, een reden markerend maar ook afzwakkend] ¶ モロッコから帰ってきてからどうも調子悪い。咳が止まらないし Morokko kara kaette kite kara, dōmo chōshi ga warui. Seki ga tomaranai shi Sinds ik terug ben gekomen van Marokko voel ik me vreselijk beroerd. Het hoesten houdt maar niet op... (twitter)

間近から見ると、ものごとはその欠点や本来備わる醜さを露わにする傾向がある。
Van dichtbij bezien hebben dingen de neiging om hun tekortkomingen en de inherente
lelijkheid die ze bezitten en al te openbaren.

肱掛窓から外を見れば、高野槙の枝の間から、爽かな朝風に、微かに揺れている柳の糸と、その向うの池一面に茂っている蓮の葉とが見える。

Hijikakemado kara soto wo mireba, kōyamaki no eda no aida kara, sawayaka na asakaze ni, kasuka ni yurete iru yanagi no ito to, sono mukō no ike ichimen ni shigette iru hasu no ha to ga mieru.

Wanneer hij door het raam naar buiten keek, kon hij tussen de takken van de parasolden door de zachtjes in de frisse ochtendwind bewegende afhangende takken van de treurwilg, en daarachter een dikke laag lotusbladeren op de vijver zien.

In modern Japans is -ます -masu een hulpwerkwoord dat toegevoegd aan de 連用形 renyōkei van het hoofdwerkwoord beleefdheid uitdrukt (vergelijk u zeggen in plaats van je en jij).

すぐに戻ります。 Sugu ni modorimasu Ik zal snel terugkomen. (戻る modoru → modori + masu)

自然な状態の髪の毛には、油分が含まれています。 Shizen na jōtai no kami no ke ni wa, yubun ga fukumarete imasu. In haar dat zich in zijn natuurlijke toestand bevind, zit olie. (いる iru → i + masu).

この部屋の本は私の物ではありません。 Kono heya no hon wa watashi no mono de wa arimasen. De boeken in deze kamer zijn niet van mij. (ある aru → ari + masen)

きょう何を昼食に食べましたか。 Kyō nani wo chūshoku ni tabemashita ka. Wat heb je als middagmaal gegeten? (食べる taberu → tabe + mashita)

一緒に食べに行きましょう。 Issho ni tabe ni ikimashō. Laten we samen gaan eten. (行く iku → iki + mashō)

いらっしゃいませ irasshaimase Welkom! (lett. ‘Kom!’; vgl. ‘Komt u binnen!) (いらっしゃる irassharu → irasshai [onregelmatig] + mase)

NB De imperatief -mase wordt alleen nog gebruikt bij de werkwoorden いらっしゃる, 下さる, なさる en おっしゃる. De conditionele vorm is tegenwoordig -ましたら -mashitara.

NB ontkenning + verleden tijd wordt gevormd door でした toe te voegen.

春先だから客もあまりいませんでした。 Harusaki da kara kyaku mo amari imasen deshita Aangezien het nog vroeg in de lente was, waren er niet veel klanten. (ある aru → ari + masen + deshita [← です desu])

(TTC; Drohan)