[de, -s] (1.a) [oudere broer; mijn [onze] broer] 兄 ani (beleefdheid: geen of nederig; richting: geschikt voor benoemen van de eigen broer tegen tweede persoon; over een derde persoons oudere broer (niet erend, niet beleefd); over een oudere broer in algemene zin (met name door volwassenen). ¶ 私の夫には、兄が２人います。（そう、私は三男の嫁です） Watashi no otto ni wa, ani ga futari imasu. (Sō, watashi wa sannan no yome desu) Mijn man heeft twee oudere broers. (Ja, ik ben getrouwd met een ‘derde zoon’) ¶ 彼女は兄に勝るとも劣らぬくらい英語が上手だ。 Kanojo wa ani ni masaru to mo otoranu kurai eigo ga jōzu. In haar beheersing van het Engels doet ze op geen enkele manier onder voor haar broer. (TTC) 兄さん anisan (algemeen of neutraal beleefd).

(1.b) [oudere broer, uw [hun] broer] 兄さん niisan; お兄さん oniisan (beleefdheid: erend of algemeen beleefd; richting: over tweede of derde persoons oudere broer; binnen wij-groep over of naar de eigen oudere broer, of in algemene zin). お兄ちゃん oniichan (idem, maar meer familiair of vertroetelend, Nederlands ‘broertje’ zonder de betekenis van kleiner of jonger). NB deze vormen kunnen ook in algemene zin gebruikt worden over iemands oudere broer en is dan algemeen beleefd (maar met name volwassenen kunnen ook kiezen voor 兄 ani). ¶ 兄ちゃんのおごり niichan no ogori Mijn broer trakteert (twitter) ¶ ママ〜！あのお姉ちゃんとお兄ちゃん、お手手繋いで、すっごく仲良しさんだね〜！ Mamaaa! Ano oneechan to oniichan, otete tsunaide, suggoku nakayoshi-san da nee! Mamma [mammie], dat meisje en die jongen houden handen vast, ze zijn zeker heel goede vrienden [vriendjes]? (TTC)

(2.a) [jongere broer, mijn [onze] broer] 弟 otōto (beleefheid: geen of nederig; richting: geschikt voor benoemen van de eigen broer tegen tweede persoon; over een derde persoons jongere broer (niet erend, niet beleefd); over een jongere broer in algemene zin) ¶ 弟がやっと東大に入りました。 Otōto ga yatto Tōdai ni hairimashita. Mijn broer is eindelijk toegelaten tot de Universiteit van Tōkyō. (Miura) NB in een wij-groep noemen oudere broers en zussen hun jongere broer(s) alleen bij naam (dit vloeit voort uit de hiërarchie), omgekeerd spreken jongere broers en zussen hun oudere broers normaal gesproken aan als お兄さん oniisan ‘oudere broer’. (Miura)

(2.b) [jongere broer, uw [hun] broer] 弟さん otōtosan (beleefdheid: erend of algemeen beleefd; richting: over tweede of derde persoons jongere broer, of in algemene zin) ¶ 弟さんが東大にお入りになったそうですね。 Otōtosan ga Tōdai ni o-hairi ni natta sō desu ne. Ik heb gehoord dat uw [je] broer is toegelaten tot de Universiteit van Tōkyō. (Miura)

(3) [broers, broers en zussen] 兄弟 kyōdai. NB Verschillend in de schrijftaal: 姉弟 kyōdai oudere zus en jongere broer; 兄妹 kyōdai oudere broer en jongere zus; 兄姉 kyōdai broer en zus.

(frase)
(je geeft er uiting aan dat je het waardeert dat iemand iets voor je heeft gedaan of zal gaan doen)

(1a) (dank u wel) arigatoo gozaimasu ありがとうございます [有難う御座います] (beleefd). ¶ Heel erg bedankt [Hartelijk bedankt | Ik dank u zeer | Ik ben u zeer erkentelijk]. Doomo arigatoo gozaimasu どうもありがとうございます。
(1b) doomo どうも (afkorting van doomo arigatoo [gozaimasu]) (dit laat het beleefdheidsniveau in het midden).
(1c) (dank je, dank je wel) arigatoo ありがとう (informeel).
(2) (in reactie op een compliment) iie いいえ (lett. “nee”). ¶ U spreekt geweldig Japans! - Dank u wel [Nee hoor, nog lang niet]. Nihongo ga ojoozu desu ne. - Iie, madamada desu. 日本語がお上手ですね。 - いいえ。まだまだです。

NB Het is in Japan heel beleefd om iemand twee keer te bedanken: eerst direct: Heel hartelijk bedankt! Hontoo ni arigatoo gozaimasu. En nog eens bij een eerstvolgend treffen: Nogmaals bedankt voor laatst! Konaida doomo arigatoo gozaimashita. (Hier staat het werkwoord gozaru in de verleden tijd.)

[Dit lemma gebruikt oo-spelling.]