
蘭
典
日蘭辭典+
NB In klassiek Japans betekent 彼 kare ‘die persoon’ of ‘dat ding’. In het begin van de Meiji periode (1868-1912) werd dit woord gekozen om als equivalent te dienen voor het Engels ‘he’ (‘hij’). Lange tijd bleef dit gebruik beperkt tot de schrijftaal, maar tegenwoordig (1980-2009) komt kare ook voor in informele spreektaal. Niet in beleefde spreektaal, en sowieso is het nog steeds gebruikelijker om naar mensen te verwijzen middels hun naam of titel. Zie ook 彼女 kanojo. (Miura:102)
zn. onmogelijkheid v; nutteloosheid v.; bn. vergeefsch; nutteloos; onbruikbaar; onmogelijk. ¶ 駄目にする bederven; onbruikbaar maken. ¶ 駄目になる mislukken; nutteloos zijn; vergeeefsch zijn. ¶ やって見ても駄目だ we behoeven het niet eens te probeeren. ¶ それは駄目だ dat lukt niet; dat zal niet gaan; dat kan niet; dat mag niet. ¶ 彼はもう駄目だ het loopt mis het hem; er is geen hoop meer voor hem. ¶ とても駄目だから諦めなさい daar er toch niets meer aan te doen is, moet er nu maar in berusten.
(2) vriendin (persoon waarmee een man gaat of verkering heeft). ¶ 元カノ moto kano (spreektaal, afko.) ex-vriendin; z’n ex; m’n ex. ¶ 前カノ mae kano idem 元カノ. ¶ 今カノ ima kano (spreektaal, afko.) huidige vriendin; m’n huidige vriendin; z’n huidige vriendin. ¶ 僕の彼女はカナダへいってしまった。 Boku no kanojo wa Kanada e itte shimatta. Mijn vriendin is naar Canada gegaan. ♂ (TTC) ¶
NB Gebruik van woord 彼女 kanojo begon in de Meiji periode (1868-1912) als equivalent voor het Engels ‘she’ (‘zij’). Het was een nieuw gevormde samenstelling van かの kano ‘die’ en 女 jo (vgl. 女子 joshi ‘vrouw; meisje’). Lange tijd bleef het gebruik ervan beperkt tot de schrijftaal. Hoewel het 彼女 kanojo tegenwoordig (1980-2009) ook voorkomt in de spreektaal is het nog steeds gebruikelijker om te verwijzen naar anderen met hun naam of titel (Miura:100). Het wordt niet gebruikt wanneer beleefdheid vereist is en heeft vaak een speciale (bijvoorbeeld seksuele) connotatie. Het navolgende is een voorbeeld van het herhalen van een naam of een titel op de plaats waar het Nederlands een persoonlijk voornaamwoord zou gebruiken: 母は教師です。母は毎朝8時に家を出て、5時に帰宅します。 Haha wa kyōshi desu. Haha wa maiasa hachiji ni ie wo dete, goji ni kitakushimasu. Mijn moeder is lerares. Ze vertrekt iedere ochtend om acht uur, en komt om vijf uur weer thuis. (lang-8) Zie ook彼 kare.
Net als in het Nederlands, kan zo’n vorm verrassing uitdrukken. ¶ これは、私の車じゃないか! Kore wa, watashi no kuruma ja nai ka! ‘Hee, is dit niet mijn auto!’ ¶ 田中さんじゃないか!久しぶり。 Tanaka-san ja nai ka! Hisashiburi. ‘Hee, Tanaka. Lang geleden dat ik je heb gezien!’ ‘Als dat Tanaka niet is! Lang geleden man!’
Het kan ook gebruikt worden voor een aansporing of uitnodiging, wat ook op die manier niet onbekend is in het Nederlands. ¶ 飲みに行こうじゃないか。 Nomi ni ikō ja nai ka. ‘Laten we iets gaan drinken.’ Letterlijker: ‘Zullen we niet iets gaan drinken?’ ¶ ゲームで遊ぼうじゃないか。 Geemu de asobō ja nai ka. ‘Laten we gaan gamen.’ (yamasv) (TTC)
(znw, de)
(1) ai 愛 (een breed begrip dat voor alle mensen en ook dieren en dingen kan opgaan)
(2) koi 恋; ren’ai 恋愛 (specifiek de romantische en seksuele liefde tussen twee mensen)
(3) rabu ラブ (meest in samenstellingen)
¶ Moederliefde. Haha no ai 母の愛 [boseiai 母性愛]。¶ Liefde voor muziek. Ongakuai. 音楽愛。(G) ¶ Omdat liefde niet kan liegen. Ai wa itsuwarenai kara. 愛は偽れないから。(Twitter) ¶ Een emotionele liefdesverklaring. Kandou shita koi [ai] no kokuhaku. 感動した恋[愛]の告白。(Twitter, ref. G.) ¶ Hij is mijn eerste liefde. Kare wa watashi no hatsukoi no hito desu. 彼は私の初恋の人です。(TA) ¶ Het was voor hem liefde op het eerste gezicht. Kare wa hitome de kanojo ni koi wo shita. 彼は一目で彼女に恋をした。(TTC) ¶ de liefde bedrijven seikou suru 性交する [sekkusu suru セックスする]. (ref) Liefde maakt blind. Koi [ai] wa moumoku. 恋[愛]は盲目。(TA) ¶ liefdesaffaire rabu afea ラブ・アフェア ¶ liefdesbrief raburetaa ラブレター (ref)
(znw, de)
(1) onna no hito 女の人; josei 女性 (algemene benamingen); onna 女 (vrouw; geliefde; echtgenote; meid; prostituee); fujin 婦人 (mevrouw; dame(s)); onna no kata 女の方 (dame(s)); joshi (vrouw; mevrouw; meisje; jongedame; dochter). ¶ Er was een vrouw de was aan het ophangen. Onna no hito ga sentakubutsu wo roopu ni hoshite iru tokoro datta. 女の人が洗濯物をロープに干しているところだった。 (TA) ¶ De werkende vrouw. Hataraku josei [fujin]. 働く女性[婦女]。 ¶ De vrouwenbeweging. Josei [fujin] undou. 女性[婦人]運動。 ¶ Mevrouw Bruce was de eerste vrouwelijke piloot die de tussen Engeland en Japan vloog. Buruusu fujin wa Ei-Nichi-kan wo tonda saisho no josei pairotto de atta. ブルース婦人は英日間を飛んだ最初の女性パイロットであった。 (TA)
(2) tsuma 妻 (echtgenote); kanai 家内 (mijn vrouw); nyoubou 女房; waifu ワイフ(([mijn,zijn]) vrouw [echtgenote]). ¶ Mijn echtgenote is Chinees. Watashi no tsuma wa Chuugokujin desu. 私の妻は中国人です。 ¶ Mijn vrouw is dokter. Kanai wa isha desu. 家内は医師です。 ¶ Zijn vrouw heeft het thuis voor het zeggen. Kare wa nyoubou no shiri ni shikarete iru. 彼は女房の尻にしかれている。 (TA)
onna no hito ↔ otoko no hito
josei ↔ dansei
onna ↔ otoko
joshi ↔ danshi
tsuma ↔ otto
waifu ↔ hazu
(znw, de)
(1) (uitspraak van een woord) hatsuon 発音. ¶ Als ik een fout maak in de uitspraak, verbeter mij dan alsjeblieft. Dou ka hatsuon de ayamari ga attara naoshite kudasai. どうか発音で誤りがあったら直してください。
(2) (accent) namari なまり [訛り] ¶ Hij is een buitenlander, zoals duidelijk is aan zijn uitspraak. Namari kara akiraki de aru you ni, kare wa gaikokujin da. なまりから明らかであるように、彼は外国人だ。
(3) (een bewering) shuchou 主張. ¶ Het is belangrijk om erop te wijzen dat de uitspraak die hij deed ongefundeerd is. Kare no shuchou ni wa konkyo ga nai koto ni chuui suru koto ga juuyou de aru. 彼の主張には根拠がないことに注意することが重要である。
(4) (in sport) hantei 判定. ¶ De aanvoerder protesteerde bij de scheidsrechter tegen de uitspraak. Kyapten wa sono hantei ni taishite refurii ni kougi shita. キャプテンはその判定に対してレフリーに抗議した。
(5) (juridisch) senkoku 宣告; shinpan 審判; hanketsu 判決. ¶ De uitspraak was in het voordeel van de gedaagde. Hanketsu wa hikoku ni yuuri datta. 判決は被告に有利だった。(TTP)
(bn, bw)
(1) (lekker, van eten) oishii おいしい [美味しい]; umai うまい [美味い, 甘い]; aji no ii 味のいい; aji no yoi 味のよい [味の良い]. ¶ Het ziet er smakelijk uit. Oishisoo desu. おいしそうです。
(1b) (vaste uitdrukking) Smakelijk eten! [Eet smakelijk!] doozo meshiagare どうぞ召し上がれ (informeel; niet universeel gebruikt; bet. ongeveer “begin gerust met eten”); doozo o-meshiagari kudasai どうぞお召し上がりください (formeel); go-yukkiri doozo [doozo go-yukkiri] ごゆっくりどうぞ [どうぞごゆっくり] (bet. ongeveer “eet op uw gemak”; alleen gebruikt door personeel in restaurants en dergelijke, niet in huishoudens); doozo (bet. ongeveer “alstublieft; gaat uw gang”).
(2) (vrolijk) (vaste uitdrukking) smakelijk lachen genki yoku harau 元気よく笑う (hartelijk lachen); oogoe de warau 大声で笑う (luid lachen); yooki ni warau 陽気に笑う (levendig lachen).
(3) (soort van verhaal of wijze van vertellen: smeuïg; interessant; fatsoenlijk). ¶ Hij kan het smakelijk vertellen. Kare wa hanashi ga umai. 彼は話がうまい。
De Nederlandse uitdrukking “eet smakelijk” of “smakelijk eten” heeft geen exacte Japanse tegenhanger. De uitdrukking doozo meshiagare staat ongeveer voor “begin gerust met eten” (bijvoorbeeld in reactie op itadakimasu, zie hieronder), maar het is niet iets wat steevast door iedereen wordt gezegd. Het woordje doozo (dat in veel situaties gebruikt wordt) betekent zoiets als “alstublieft; alsjeblieft; gaat uw gang; ga je gang”. Het kan op zichzelf gebruikt worden als aansporing, of in plaats van een langere uitdrukking.
In een restaurant zal het personeel de vaste uitdrukking go-yukkiri gebruiken (yukkiri betekent “langzaam,” go-yukkiri impliceert in deze context “eet u op uw gemak”) weer in combinatie met doozo (of alleen doozo).
Standaard gebruikt vrijwel iedereen in een huishouden aan tafel de uitdrukking itadakimasu いただきます, maar dat betekent letterlijk zoiets als “ik ontvang dit met respect” en wordt gewoonlijk gecombineerd met het in gebed samenvouwen van de handen en een korte buiging of een knikje van het hoofd. Voor een gast is het zeer onbeleefd om itadakimasu achterwege te laten. De uitdruking kan ook gebruikt worden als bedankje bij het geserveerd krijgen van iets eenvoudigs als thee, of bij ontvangst van een kadootje van iemand buiten de familie of van iemand van hogere status. Na het afronden van het maal kan men bedanken met de uitdrukking: gochisoosama ごちそうさま, of gochisoosama deshita ごちそうさまでした.
[Dit lemma gebruikt oo-spelling.]
(bn,bw)
(1) (vriendelijk) yasashii 優しい; shinsetsu(na) 親切(な).
¶ Wat lief van je! Nante yasashii n deshoo. なんて優しいんでしょう。(Ref)
¶ Zij is echt lief. Kanojo wa hontoo ni shinsetsu da. 彼女は本当に親切だ。(TTP)
(2) (schattig) kawaii 可愛い.
¶ Lucy is een lief meisje. Ruushi wa kawaii onna no ko da. ルーシーはかわいい女の子だ。 (TTP)
¶ Wat een lief hondje! Nante kawaii inu deshoo. なんてかわいい犬でしょう。 (Ref)
(3) (zoet) ¶ Een lief kind. Sunao na kodomo. 素直な子供。 (Ref)
(4a) (geliefd; dierbaar)
¶ Mijn lieve man. Itoshii anata. 愛しいあなた。 *
(4b) (in aanhef) shin’ai-naru 親愛なる.
¶ Lieve Maki, Gefeliciteerd met je verjaardag! Shin’ai-naru Maki-chan. Tanjoobi o-medetoo...! 親愛なる真姫ちゃん。誕生日おめでとう...! (Twitter)
(5) (waardevol)
¶ Mijn leven is mij lief. Watashi wa totemo inochi ga oshii. 私はとても命が惜しい。(TTP)
¶ Zijn liefste wens. Kare no saidai no negai. 彼の最大の願い。(TTP)
*In het Japans alleen bij het direct aanspreken van de echtgenoot; naar derden is een dergelijk compliment voor je eigen echtgenoot opschepperig. (NSoJ)
(znw)
(1) (geliefde) koibito 恋人.
(2) (iets aangenaams) ¶ In lief en leed. Tanoshii toki mo kurushii toki mo. 楽しい時も苦しい時も。 (Ref, G)
[Dit lemma gebruikt oo-spelling.]
Tijd: 0.28 sec. jiten.nl: 34 treffers, warandict: 27 treffers (zoekopdracht: '彼', strategie: exact).