(bepaald hoofdtelwoord, ter onderscheid ook geschreven als één)

[alleen of bijwoordelijk gebruikt] ichi [一, 1, １]; hitotsu [一つ, 1つ, １つ]
¶ Ik schoof een stuk op het bord één plaats naar voren. Boku wa boodo no ue no koma wo hitotsu mae ni susumeta. 僕はボードの上の駒を一つ前に進めた。 (TTC)

[verbonden met een ander woord, attributief] ichi no [一の, 1の, １の]; hitotsu no [一つの, 1つの, １つの] ¶ Het warenhuis was leeg op één meubel na. Sooko ni wa kagu ga hitotsu no hoka ni wa nani mo nakatta. 倉庫には家具が一つの他には何もなかった。 ¶ Hij heeft maar één doel in zijn leven, en dat is geld verdienen. Kare wa jinsei ni tatta hitotsu no mokuhyoo shika motte inai. Sore wa kanemooke de aru. 彼は人生にたった一つの目標しかもっていない。それは金もうけである。 (TTC)

[met een maatwoord; er zijn meer dan honderd maatwoorden, maar het wago (inheems Japans) hitotsu (no) is bruikbaar als alternatief, behalve bij mensen (één persoon is altijd hitori)] ¶ Eén brood alstublieft. Pan ippon kudasai. パン一本下さい。 ¶ Ik zou nog een laken willen. Moofu wo moo ichimai hoshii no desu. 毛布をもう一枚ほしいのですが。 ¶ Dit boek kun je in maar één winkel krijgen. Kono hon wa tada ikken no mise de dake nyuushu dekiru. この本はただ一軒の店でだけ入手できる。 ¶ Ik kan ook geen $40 betalen voor één boek. Issatsu no hon ni yonjuu doru mo shiharaenai. 一冊の本に４０ドルも支払えない。 ¶ Echter, ik was niet alleen, het leek dat er nog één andere persoon - dat wil zeggen nog één ander lid van de soort ‘zeldzame gast’ aanwezig was. Shikashi boku dake de wa naku, moo hitori - iya moo ippiki no chanchaku ga itarashii. しかし僕だけではなく、もうひとり―いや、もう一匹の珍客がいたらしい。 (TTC)

(onbepaald lidwoord)

[het Japans heeft geen onbepaald lidwoord; “een” kan onvertaald blijven ... ] ¶ Ze plukte een appel voor me. Kanojo wa watashi ni ringo wo moide kureta. 彼女は私にリンゴをもいでくれた。 ¶ Breng een stoel uit de kamer hiernaast aljeblieft. Tonari no heya kara isu wo motte kite kudasai. 隣の部屋から椅子を持って来て下さい。 (TTC)

[ ... of vertaald worden met equivalenten van het telwoord één] ¶ Ik heb hem een boek gegeven. Watashi wa kare ni hon wo issatsu yatta. 私は彼に本を一冊やった。 ¶ Ze zong een lied terwijl ze naar me glimlachte. Kanojo wa boku ni hooemi kakenagara ikkyoku utta. 彼女は僕に微笑みかけながら一曲歌った。 ¶ Pak een stoel uit de kamer hiernaast alsjeblieft. Tonari no heya kara isu wo hitotsu totte kite kudasai. 隣の部屋からいすを１つ取ってきてください。 (TCC)

[in de betekenis van “een bepaald(e)”] aru [ある, 或る, 或] ¶ Ze lijkt op een populaire zangeres. Kanojo wa aru ninki kashu ni nite iru. 彼女はある人気歌手に似ている。 (TTC)　

[Dit lemma gebruikt oo-spelling.]

getallen

• Eén tot en met tien hebben zowel kango (漢語, ontleend aan Chinees) als wago (和語, oorspronkelijk Japans) equivalenten.
• In de Chinese reeks vervangt men meestal het equivalent van vier (shi) door yon of yo, ook bij de hogere getallen. Bijvoorbeeld vierenveertig is dan yonjuuyon. Evenzo wordt zeven (shichi) vaak vervangen door nana.

• Vanaf elf zijn er alleen getallen gebaseerd op het stelsel dat is gevormd naar ontleningen uit het Chinees, maar neem nota van de vervanging van shi door yon en van shichi door nana, zoals hierboven aangegeven.
• De eenheden juu, hyaku en sen staan op zichzelf voor respectievelijk tien, honderd en duizend, maar tienduizend is ichiman (letterlijk één-tienduizend). Miljard komt zowel voor als oku als ichioku.
• In instanties als rokujuuku (negenenzestig) wordt de negen meestal als ku gerealiseerd, maar bij negenhonderd (kyuuhyaku), negenduizend (kyuusen), negentigduizend (kyuuman), geeft men de voorkeur aan kyuu.
• De volgorde van de telwoorden is zoals in het Engels, en wijkt dus van het Nederlands af in de tientallen: vijfenveertig is yonjuugo letterlijk vier-tien-vijf (vergelijk het Engels forty-five).
• Wanneer het aantal van iets gegeven wordt, gebruikt men de getallen meestal in combinatie met maatwoorden (ook wel klasse-aanduiders genoemd). Zie josuushi voor het gebruik daarvan.